Điểm tín dụng là một trong những yếu tố quan trọng quyết định khả năng tài chính của bạn trong mắt các tổ chức tín dụng. Để bảo vệ điểm tín dụng và tránh những rủi ro không đáng có, việc hiểu và áp dụng các biện pháp phòng tránh nợ xấu là rất cần thiết. Dưới đây là bảy cách hiệu quả giúp bạn tránh nợ xấu và duy trì điểm tín dụng ổn định.
Nợ xấu là tình trạng khoản vay của bạn bị quá hạn thanh toán, thường là trên 90 ngày. Điều này sẽ được ghi nhận vào hệ thống thông tin tín dụng quốc gia (CIC) và ảnh hưởng nghiêm trọng đến:
Theo Khoản 1 Điều 10 của Thông tư 02/2013/TT-NHNN, CIC phân loại nợ của các tổ chức tín dụng thành 5 nhóm như sau:
Việc lập kế hoạch tài chính là một chiến lược quản lý tiền bạc mà bạn nên biết để tránh nợ xấu. Bước đầu tiên, bạn cần theo dõi chi tiêu hàng ngày thông qua các ứng dụng quản lý tài chính hoặc sổ tay. Sau một tháng theo dõi, bạn sẽ có cái nhìn tổng quan về các khoản chi tiêu và có thể phân loại chúng thành chi tiêu thiết yếu và không thiết yếu.
Một nguyên tắc quan trọng trong quản lý tài chính là quy tắc 50/30/20:
Đặc biệt, trong khoản tiết kiệm, bạn nên ưu tiên xây dựng một quỹ dự phòng đủ để trang trải chi phí sinh hoạt trong 3-6 tháng, đề phòng những tình huống khẩn cấp có thể xảy ra.
Thẻ tín dụng là một công cụ tài chính hữu ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu không được sử dụng đúng cách. Quy tắc vàng trong sử dụng thẻ tín dụng là giữ tỷ lệ sử dụng dưới 30% hạn mức được cấp.
Ví dụ: Nếu thẻ của bạn có hạn mức 50 triệu đồng, hãy cố gắng không để dư nợ vượt quá 15 triệu đồng. Điều này không chỉ giúp bạn dễ dàng kiểm soát chi tiêu mà còn tác động tích cực đến điểm tín dụng của bạn.
Một sai lầm phổ biến cần tránh nợ xấu là sử dụng thẻ tín dụng để rút tiền mặt. Hành động này không chỉ chịu phí rút tiền cao (thường từ 3-4% số tiền rút) mà còn phải chịu lãi suất ngay từ ngày rút tiền, không có thời gian miễn lãi như khi thanh toán hàng hóa. Thay vào đó, hãy sử dụng thẻ cho các khoản chi tiêu có kế hoạch và luôn thanh toán đúng hạn, tốt nhất là trả toàn bộ số dư để tránh phát sinh lãi suất.
Bước đầu tiên, hãy đăng ký dịch vụ SMS Banking và Mobile Banking của ngân hàng để nhận thông báo về mọi biến động số dư. Điều này giúp bạn phát hiện sớm các giao dịch bất thường và nắm rõ tình hình tài chính của mình. Tiếp theo, hãy cài đặt lịch thanh toán tự động cho các hóa đơn định kỳ như điện, nước, internet.
Với thẻ tín dụng, bạn nên đặt hai loại nhắc nhở:
Nhiều ngân hàng hiện nay còn cung cấp tính năng tự động thanh toán số dư thẻ tín dụng từ tài khoản thanh toán, bạn có thể cân nhắc đăng ký giúp phòng tránh việc quên thanh toán.
Việc xây dựng thói quen thanh toán tốt không chỉ giúp bạn tránh nợ xấu mà còn góp phần quan trọng trong việc xây dựng điểm tín dụng tích cực. Thay vì chờ đến ngày đến hạn mới thanh toán, hãy tập thói quen trả nợ sớm từ 2-3 ngày. Điều này giúp tránh những rủi ro về kỹ thuật như lỗi hệ thống ngân hàng hay sự cố mạng có thể khiến việc thanh toán bị trễ hạn.
Đối với thẻ tín dụng, đừng chỉ đóng số tiền tối thiểu 3-5% dư nợ. Thực tế, nếu bạn chỉ trả số tiền tối thiểu, khoản nợ còn lại sẽ bị tính lãi suất cao (thường từ 15-20% năm), khiến tổng số tiền phải trả tăng lên đáng kể. Tốt nhất là thanh toán toàn bộ dư nợ mỗi tháng. Nếu không thể, hãy cố gắng trả ít nhất 50% số dư để giảm thiểu số tiền lãi phát sinh.
Để quản lý hiệu quả các khoản vay và tránh nợ xấu, bạn cần có một chiến lược rõ ràng và có hệ thống. Bắt đầu bằng cách lập bảng tổng hợp tất cả các khoản nợ, bao gồm số tiền vay, lãi suất, thời hạn và ngày thanh toán hàng tháng. Điều này giúp bạn có cái nhìn tổng quan và xác định được khoản nợ nào nên được ưu tiên trả trước.
Hãy tập trung thanh toán hết các khoản nợ có lãi suất cao nhất, đồng thời duy trì thanh toán tối thiểu cho các khoản nợ khác. Khi đã trả xong khoản nợ đầu tiên, hãy sử dụng số tiền đó để tăng khoản thanh toán cho khoản nợ có lãi suất cao tiếp theo. Nếu bạn có nhiều khoản vay với lãi suất cao, hãy cân nhắc gộp chúng thành một khoản vay duy nhất với lãi suất thấp hơn. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là tránh vay thêm khoản mới khi chưa kiểm soát tốt các khoản nợ hiện tại.
Điểm tín dụng CIC là một chỉ số tài chính quan trọng, phản ánh "sức khỏe tín dụng" của bạn trong mắt các tổ chức tài chính. Việc kiểm tra thường xuyên điểm tín dụng không chỉ giúp bạn hiểu rõ tình trạng tín dụng của mình mà còn giúp phát hiện sớm các sai sót hoặc giao dịch bất thường. Tại Việt Nam, bạn có thể yêu cầu báo cáo tín dụng CIC qua trang web chính thức của Trung tâm Thông tin Tín dụng Quốc gia hoặc thông qua ứng dụng CIC.
Khi xem xét điểm tín dụng, hãy đặc biệt chú ý đến lịch sử thanh toán, số dư nợ hiện tại và các khoản nợ quá hạn. Nếu phát hiện bất kỳ thông tin không chính xác nào, bạn cần liên hệ ngay với CIC và tổ chức tín dụng liên quan để yêu cầu điều chỉnh. Duy trì một điểm tín dụng "sạch" là yếu tố quan trọng để được phê duyệt các khoản vay hoặc thẻ tín dụng trong tương lai với lãi suất ưu đãi.
Hãy chủ động phát triển các nguồn thu nhập đa dạng để đảm bảo an toàn tài chính. Bạn có thể bắt đầu với các hình thức đầu tư an toàn như mua, bán chứng khoán từ các công ty uy tín, vàng hoặc trái phiếu. Khi đã có đủ kiến thức và kinh nghiệm, bạn có thể dần dần mở rộng danh mục đầu tư của mình để bao gồm các kênh có tiềm năng sinh lời cao hơn.
Để xử lý nợ xấu một cách hiệu quả, trước tiên bạn cần đánh giá tình hình tài chính của mình. Bắt đầu bằng việc tổng hợp tất cả các khoản nợ hiện có và xác định khả năng chi trả của bản thân. Dựa trên thông tin này, hãy lập một kế hoạch trả nợ cụ thể. Tiếp theo, liên hệ với các chủ nợ để thông báo về tình trạng khó khăn mà bạn đang gặp phải và đề xuất phương án trả nợ hợp lý. Nếu cần thiết, hãy xin cơ cấu lại nợ để có thêm thời gian hoặc điều kiện trả nợ dễ dàng hơn.
Phòng tránh nợ xấu không chỉ đòi hỏi khả năng quản lý tài chính tốt mà còn cần sự học hỏi và rèn luyện kỷ luật tài chính. Bằng cách áp dụng 7 phương pháp tránh nợ xấu đã đề cập và duy trì những thói quen tài chính lành mạnh, bạn có thể bảo vệ điểm tín dụng của mình và xây dựng một nền tảng tài chính vững chắc cho tương lai. Hãy nhớ rằng, một điểm tín dụng tốt sẽ mở ra nhiều cơ hội tài chính trong tương lai.